در کمین انقراض
بر خلاف پرندگان و پستانداران، که بسیار قابل مشاهده هستند و مشکل کمی برای جذب منابع حفاظتی دارند، بیشتر خزندگان تا حد زیادی مخفی هستند و به ندرت دیده می شوند. این امر به ویژه در مورد مارها صادق است که عموماً مورد پسند نیستند. طبق یک نشریه در Conservation Biology، ماهیت آنها ممکن است به زوال آنها کمک کند.
دانشمندان رابرت رید و ریچارد شاین می گویند که به دلیل فقدان داده های خوب در مورد فراوانی و روند جمعیت مارها، ممکن است متوجه کاهش آنها نشویم تا زمانی که جمعیت قبلاً از بین نرود. مفید خواهد بود که روشی برای پیشبینی گونههایی که به احتمال زیاد قبل از در معرض خطر شدن کاهش مییابند، داشته باشیم. مارهای در حال انقراض ممکن است ویژگی های اکولوژیکی مشترکی داشته باشند که آنها را مستعد کاهش جمعیت می کند، به ویژه در مواجهه با تغییر زیستگاه ناشی از انسان. رید و شاین همبستگیهای اکولوژیکی وضعیت حفاظتی را در میان 75 گونه از مارهای استرالیایی در خانواده Elapidae بررسی کردند. این مارهای الاپید مربوط به مارهای کبرا هستند و برخی از سمی ترین مارهای روی زمین را شامل می شوند. با این حال، بسیاری از گونه ها کوچک و نسبتاً بی ضرر هستند.
دادههای جمعآوریشده از مطالعه بیش از 18000 مار الاپید استرالیایی موجود از موزههای سراسر جهان نشان داد که پیشبینیکنندههای معمول وضعیت در خطر انقراض (مانند جثه بزرگ، رژیم غذایی تخصصی یا تعداد کم فرزندان) در میان مارهای الاپید استرالیایی کاربرد ندارد. درعوض، جنبههای سیستم جفتگیری مار و همچنین روش آن برای گرفتن طعمه مهم است. بقای مادهها برای حفظ جمعیت حیاتی است، اما رید و شاین دریافتند که ظاهراً مادههای گونههای مار در حال انقراض برای انسان بسیار قابل مشاهده هستند و تمایل دارند تعداد بیشتری نسبت به نرها کشته شوند. قابل توجه ترین یافته این بود که مارهایی که منتظر طعمه خود هستند (شکارچیان کمین) بیشتر از مارهایی که طعمه خود را شکار می کنند (علوفه جویان فعال) در معرض خطر هستند. یک جوینده فعال ممکن است پس از مختل شدن یک زیستگاه و کاهش جمعیت طعمه، فعالیت شکار خود را افزایش دهد و در نتیجه تراکم کمتر طعمه را جبران کند. لاشخور کمین نمی تواند این کمبود را جبران کند، بنابراین انرژی کمتری مصرف می کند و در نهایت تولید فرزندان را کاهش می دهد. نتیجه می تواند کاهش درازمدت جمعیت باشد.
دانشمندان حدود نیم دوجین گونه از مارها را شناسایی کرده اند که به طور رسمی توسط آژانس های حیات وحش استرالیا در معرض خطر تلقی نمی شوند، اما از نظر اکولوژیکی شبیه به سایر گونه های در معرض خطر هستند. اکثر آنها شکارچیان کمین هستند و کاهش جمعیت قبلاً در برخی از این گونه ها مشاهده شده است. جلوگیری از این کاهشهای اولیه قبل از نابودی جمعیت میتواند هزینههای هنگفت نجات گونههایی با جمعیت بسیار کم را تا حد زیادی کاهش دهد.
این مطالعه نشان میدهد که ارواح گذشته مارها میتوانند مشکلات حفاظتی آینده را پیشبینی کنند: نمونههای مردهای که طی دو قرن جمعآوری شده و در موزهها ذخیره شدهاند، مخزن وسیعی از دانش را نشان میدهند که در انتظار بهره برداری است.
###
برای اطلاعات بیشتر یا نسخهای از این چاپ مجدد، با Rosemary Forrest، SREL PR، (803) 725-2473 تماس بگیرید، [email protected].